Feliks Zemdegs: Từ cậu bé "trẩu tre" đến chàng trai vàng trong làng Rubik

Feliks Zemdegs đã đi vào huyền thoại với tư cách là một trong những cuber vĩ đại nhất lịch sử. Với hơn 100 kỉ lục thế giới và hơn 400 huy chương vàng đạt được kể từ khi chính thức thi đấu năm 2009, anh ấy đã bỏ xa mọi đối thủ với thành tích đồ sộ của mình.

Feliks gần như độc tôn trên bảng kỉ lục thế giới ở sự kiện 3x3 average suốt từ năm 2010, và cho đến ngày nay, cũng chỉ có duy nhất một mình anh vô địch thế giới tới hai lần.

Thế nhưng tại sao đã hơn mười năm trôi qua, biết bao thế hệ cuber tài năng đã trỗi dậy mạnh mẽ, thậm chí còn có những người đã khẳng định được tên tuổi của mình như Max Park hay gần đây là Seung Hyuk Nahm, mà khi nhắc đến người chơi Rubik giỏi nhất thế giới, người ta chỉ nghĩ đến Feliks

Max Park (bên trái) và Seung Hyuk Nahm (bên phải) đang là hai "thế lực" mới

Để tự mình tìm ra câu trả lời, hãy cùng H2 Rubik tìm hiểu về sự nghiệp của chính huyền thoại này nhé.

Feliks Zemdegs là ai?

Feliks: "Xin chào tất cả mọi người. Mình là Feliks Zemdegs, 25 tuổi và hiện đã thi đấu speedcubing chuyên nghiệp được hơn mười năm."

Feliks Zemdegs sinh ngày 20 tháng 12 năm 1995, là một cuber người Australia. Ngọn lửa đam mê của Feliks với chiếc cube sớm được thắp lên khi anh mới chỉ 12 tuổi.

Feliks: "Mình không nghĩ câu chuyện của bản thân có điều gì đặc biệt đâu. Khi ấy mình chỉ đang lướt Youtube, và tự dưng tìm thấy được những video mọi người giải khối lập phương Rubik. Mình dần bị cuốn hút theo và cũng muốn học cách để làm được như vậy.

Thế là mình đã mua một chiếc Rubik về và làm theo những video hướng dẫn có trên Youtube. Rồi dần dần trở nên “nghiện” nó từ lúc nào không hay. Cũng giống như mọi người vậy (cười)."

Ai cũng từng có "sai lầm tuổi trẻ"

Feliks đạt được sub-20 ngay từ rất sớm. Chính xác là vào ngày 14 tháng 6 năm 2008, khi ấy Feliks đã đạt được average (trung bình) 3 trong 5 lần thi đấu là 19.73s. Nhưng tất nhiên, tại thời điểm đó Feliks còn rất trẻ (trâu), nên không thể tránh khỏi được những việc làm mang tính “trẩu tre” của một cậu thanh niên mới lớn.

Feliks: "Khi ấy mình chỉ là một cậu nhóc mới 12 tuổi rất thích đăng bài trên diễn đàn SpeedSolving mà thôi. Hồi đó mình cũng tham gia rất tích cực trên một diễn đàn khác có tên là MasterTheCube.com nữa. Gần như tất cả thời gian mình dành cho việc đăng bài viết, rồi lại tập luyện và cải thiện để lấy thành tích cho bài đăng tiếp theo.

Lúc ấy cũng chưa định hình được mình đang làm gì. Hầu hết mình chỉ bắt đầu khi dấu thập đã được giải hoặc bản thân chiếc cube cũng được giải gần xong rồi."

Vào ngày 9 tháng 6 năm 2008, chỉ vài tháng sau khi mới “nhập môn”, Feliks đăng tải một video quay lại thành tích 18.46s của anh ấy lên Youtube, sau đó dẫn link vào bài viết trên diễn đàn SpeedSolving để làm bằng chứng rằng mình nhanh như thế nào.

Nhưng chỉ năm tiếng mười một phút sau, anh ấy đã thú nhận mình làm giả phần giải của mình bằng việc “đã giải dấu thập từ trước đó” và xin lỗi mọi người, không quên gỡ cả video xuống.

Với việc anh ấy mới chỉ là một cậu nhóc ngồi chơi Rubik ở nhà, chả mấy ai quan tâm lắm về điều này và Feliks đã dễ dàng được tha thứ. Từ đó về sau, Feliks luôn nhắc nhở mình phải trung thực và chỉ đăng những thành tích hợp lệ của bản thân mà thôi.

Nhưng điều bất ngờ là những thành tích “hợp lệ” mà Feliks đăng cứ tiếp tục được cải thiện rõ rệt theo thời gian. Chỉ chưa đầy một năm sau, thời gian trung bình của anh ấy luôn ổn định dưới 15s. Lúc này, mọi người đã bắt đầu chú ý tới Feliks nhiều hơn.

Cánh truyền thông lần đầu đưa tên anh lên các mặt báo vào ngày 2 tháng 6 năm 2009, chỉ một vài giờ sau khi Feliks xuất hiện trên sóng radio Australia trong một chương trình nổi tiếng của Hamish và Andy.

Một tháng sau đó, anh ấy phá vỡ kỉ lục 3x3 OcR cả ở thể thức single (đơn) lẫn average (trung bình) ngay trong cuộc thi đầu tiên của mình với thành tích lần lượt là 10.05s và 12.55s.

Khởi đầu của một huyền thoại

Feliks: "Đầu năm 2010, mình đã được tham gia vào cuộc thi chính thức đầu tiên được tổ chức ở Australia (cuộc thi do Hiệp hội Rubik thế giới - WCA tổ chức, được các liên đoàn công nhận)."

Và chính tại cuộc thi đó, ngày 30 tháng 1 năm 2010, Feliks đã phá kỉ lục thế giới lần đầu tiên ở hai thể thức là 3x3 và 4x4 average.

Tuy nhiên không muốn chỉ dừng lại tại đây, Feliks quyết tâm phải phá được nốt kỉ lục single bằng mọi giá. Điều này được minh chứng khi ở các giải châu đại dương cùng năm đó, thời gian 3x3 single của Feliks cứ ngày càng giảm dần một cách rõ rệt.

Cuối cùng điều gì đến cũng sẽ phải đến. Ngày 13 tháng 11 năm 2010, Feliks chính thức phá kỉ lục thế giới thể thức 3x3 single, không chỉ một, mà là hai lần. Thậm chí anh ấy còn phá nốt thêm năm kỉ lục ở các nội dung khác trong cùng ngày hôm đó. Một con số ấn tượng tới mức chưa một ai có thể chạm tới gần tại thời điểm bấy giờ.

Một năm đầy thăng hoa của Feliks

Hơn hết, giải Vô địch Thế giới Rubik 2011 đang tới gần, và viễn cảnh về một "siêu nhân" áp đảo mọi đối thủ ở nội dung 3x3 đang hiện ra trước mắt tất cả mọi người. Chẳng có ai nghi ngờ về khả năng của Feliks nữa.

Feliks Zemdegs tại World Rubik's Cube Championship 2011

Nhưng rồi…anh ấy chỉ về thứ ba.

Feliks: "Mình nghĩ tại cuộc thi năm 2011, mình đã gặp rất nhiều vấn đề về tâm lý, dẫn đến những lần giải cực kì tệ, chưa kể việc phải thi đấu cạnh Michal nữa. Anh ấy giải cả năm lần đều cực kì nhanh. Điều này lại càng tạo thêm áp lực cho mình… Đúng thật là một mớ hỗn độn mà."

Michal Pleskowicz với thành tích 8.65 average vượt mặt Feliks

Và cứ thế...

Feliks không bất khả chiến bại, cũng không phải là bậc thánh nhân. Mặc dù anh ấy đúng là một cuber cực kì giỏi, có thể nói là kiệt xuất, nhưng không có nghĩa là anh ấy không thể thua trước bất kì ai. Nhưng kì lạ là không mấy ai nghĩ về điều này lúc bấy giờ.

Cũng có thể tại sau đó anh ấy phá vỡ liền ba kỉ lục thế giới trong cùng một cuộc thi, trong đó bao gồm kỉ lục 5x5 average dưới một phút đầu tiên, mà theo đánh giá của nhiều người, đó là vòng đấu hấp dẫn nhất trong lịch sử các cuộc thi speedsolving.

Kỷ lục thế giới 5x5 Average với 45,64s của Feliks 

Chưa đầy một năm sau, anh ấy hạ thời gian average 3x3 của mình xuống còn 7.53s, lại một lần nữa phá vỡ ba kỉ lục trong cùng một cuộc thi…Và rồi Mats Valk bước vào cuộc chơi với kỉ lục thế giới 5.55s sáu tháng sau đó.

Ánh mắt ngỡ ngàng trước kỷ lục không tưởng của Mats Valk lúc bấy giờ

Lúc này mọi người mới thực sự nghĩ rằng, có lẽ triều đại của Feliks sắp đi đến hồi kết. Đúng là anh ấy vẫn giữ được kỉ lục 3x3 average, nhưng đó chỉ còn là vấn đề thời gian trước khi bị ai đó phá mà thôi.

Mọi thứ sẽ phụ thuộc vào màn trình diễn sắp tới của Feliks tại giải Vô địch Thế giới 2013 diễn ra ở Las Vegas. Liệu anh sẽ thất bại và đánh dấu sự sụp đổ cho triều đại của mình, hay anh sẽ leo lên đỉnh vinh quang và giành lấy chức vô địch tuyệt đối mà anh xứng đáng có được?

Tất cả sẽ được trả lời sau lần giải quyết định khi anh đối đầu 1vs1 với Mats. Và thần may mắn đã mỉm cười với Feliks khi Mats bị phạt +2. Feliks đã không bỏ lỡ cơ hội này để trờ thành nhà tân vô địch thế giới 2013. Anh đã làm được điều mà hai năm trước anh không làm được, đó là đánh bại 8.65s average.

Feliks Zemdegs ở giữa, Mats Valk bên phải bức ảnh

Nhưng trên hết, anh là người đầu tiên được đứng trên bục nhận giải thưởng ở hai kì vô địch thế giới khác nhau. Ở trên đỉnh vinh quang, Feliks vẫn không có dấu hiệu muốn dừng lại.

Trở thành đối tác với GAN Cube

Cho tới cuối năm đó, Feliks đã đạt tới cột mốc 6.54s average 3x3, nhanh hơn gần như một giây so với kỉ lục trước của mình. Cũng tại thời điểm này, MoYu bắt đầu tạo được sự chú ý trong giới cubing.

Feliks: "Từ năm 2013, MoYu bắt đầu trao tiền thưởng cho những ai phá được kỉ lục thế giới. Và mình đã làm được điều đó với chiếc WeiLong. Vậy là họ nói: “Okay, chúng tôi sẽ trao cho bạn 1500$ tiền thưởng, nhưng bạn có thể cho chúng tôi một vài tấm hình để quảng bá tới mọi người về kỉ lục gia mới được không?”.

Không ngần ngại, họ trao luôn cho mình tiền thưởng, và mình cũng đáp ứng lại những thứ họ mong muốn. Nhưng không ngờ sau đó hình ảnh của mình lại có mặt tràn lan trên vỏ hộp sản phẩm của họ."

Mọi chuyện sẽ không có gì đáng nói nếu như MoYu không hề tài trợ chính thức cho Feliks, mà vẫn tuỳ tiện sử dụng hình ảnh của anh. Điều này khiến Feliks không hài lòng một chút nào.

Feliks: "Ban đầu mình chả để tâm gì chuyện đó đâu vì mình mới có 16 tuổi mà. Nhưng rồi rất nhiều người đã tới hỏi mình: “Cậu được cả MoYu tài trợ cơ á?” hay đại loại những câu như vậy.

Vì MoYu cũng thường xuyên xuất hiện trong các cuộc thi nên khi thấy hình mình trên sản phẩm của họ, nhiều người đã mặc định mình được MoYu tài trợ, thậm chí là người đại diện cho hãng luôn. Đến lúc này mình mới bắt đầu nhận ra mọi chuyện không hề ổn một chút nào và bắt đầu có những quan điểm phản đối với họ.

Tuy nhiên mình vẫn dùng cube của MoYu, vì chúng thực sự rất tốt. Nhưng chỉ một thời gian ngắn sau, mình tình cờ gặp cube của GAN và cực kì yêu thích chúng.

Không ngần ngại, mình đã chuyển hẳn qua dùng sản phẩm của hãng. Và tới năm 2015, mình được GAN mời qua Trung Quốc để kí kết hợp đồng tài trợ. Lúc này những mối liên quan giữa mình với MoYu đã thực sự chấm dứt."

Những chiếc Rubik tâm tròn đặc trưng của GAN Cube

"Tượng đài bất diệt" của môn thể thao Speedcubing

Giờ đây, với chức vô địch thế giới 2013 trong tay, Feliks tự tin thẳng tiến tới Nam Mỹ để bảo vệ ngôi vương của mình. Và những gì anh làm được tại giải Vô địch Thế giới 2015 đã đi vào lịch sử của speedcubing.

Giải vô địch thế giới Rubik 2015 tại Sao Paulo

Việc bảo vệ thành công ngôi vương đã giúp anh trở thành người đầu tiên có ba lần bước lên bục nhận giải thưởng ở giải đấu này. Nhưng quan trọng hơn cả, anh đã trở thành người duy nhất trên thế giới cho tới nay có thể vô địch thế giới nhiều hơn một lần.

Điều này đã đưa anh vào ngôi đền huyền thoại với tư cách là một trong những cuber vĩ đại nhất mà loài người từng được chứng kiến.

Vào năm 2016, Feliks tuyên bố hợp đồng tài trợ chính thức tới từ GAN. Điều này cho phép anh di chuyển tới rất nhiều các cuộc thi khác nhau trên thế giới, và giúp anh có lần phá vỡ kỉ lục lần thứ 100 của mình.

Cảm nghĩ

Ngày nay, rất nhiều người cho rằng Feliks không còn ở vị thế độc tôn nữa. Rất nhiều cuber đã đuổi kịp anh về trình độ như Mats Valk, Max Park hay Seung Hyuk Nahm. Thậm chí kỉ lục thế giới 6.39s của Max Park nội dung 3x3 average còn kết thúc bảy năm liên tục nắm giữ danh hiệu này của Feliks.

Hay như trong năm 2017, lần đầu tiên người ta chứng kiến anh ấy không được bước lên bục nhận giải trong chính thể thức 3x3 sở trường của mình. Tuy nhiên, tốc độ đáng kinh ngạc của Feliks vẫn khiến anh là một thế lực rất đáng gờm. Nên nhớ rằng, Feliks là người đầu tiên đạt sub-10, sub-9, sub-8, sub-7 và cuối cùng là sub-6 cho 3x3 average.

Cho tới ngày nay, anh vẫn giữ được niềm khao khát theo đuổi những thành tích ấn tượng hơn nữa. Đúng là sẽ có một ngày anh ấy bị vượt qua, nhưng ngày đó chắc chắn vẫn còn xa lắm.