Hiệp hội Rubik thế giới - WCA là gì?

Hiệp hội Rubik thế giới hay còn gọi WCA (World Cube Association) là một tổ chức với quy mô toàn cầu, họ điều chỉnh và tổ chức các cuộc thi giải các trò chơi trí tuệ cơ học. Một trong những trò nổi tiếng nhất trong đó không gì khác chính là khối Rubik. Cùng H2 Rubik tìm hiểu xem WCA là gì nhé.

Tiểu sử

Vào năm 1999, những người yêu thích khối lập phương Rubik đã có thể tìm thấy nhau trên Internet thông qua Rubik’s Games - một trò chơi điện tử trên máy tính. Từ đây, họ đã thành lập nên nhóm “Speedsolverubikscube” trên Yahoo và cho phép đăng tải thời gian cá nhân tốt nhất của họ. 

Sau khi tham gia một thời gian, Ron van Bruchem và người bạn Ton Dennenbroek của mình khao khát được tổ chức một cuộc thi mà tất cả những người trong nhóm có thể gặp nhau. Năm 2003, dưới sự hướng dẫn của Dan Gosbee, họ đã tổ chức Giải vô địch thế giới Rubik tại Toronto. Cuộc thi đầu tiên này được coi là một thành công lớn, nhưng nó thể hiện rõ nhiều hạn chế, chủ yếu do chưa có quy định chặt chẽ.

(Banner của Giải vô địch thế giới Rubik tại Toronto 2013)

Sau Giải vô địch thế giới đầu tiên, Van Bruchem gặp được Tyson Mao, họ tiếp tục tổ chức các cuộc thi ở Hà Lan, Đức và Caltech tại Hoa Kỳ. Năm 2004, họ thành lập Hiệp hội Rubik thế giới WCA.

(Trong ảnh: Ron van Bruchem)

(Trong ảnh, người bên tay phải là Tyson Mao)

Mục tiêu và lý tưởng của WCA là gì?

WCA được thành lập bởi hai người là Ron van Bruchem (Hà Lan) và Tyson Mao (Hoa Kỳ) vào năm 2004 để mở rộng sự phổ biến của Speedcubing trên toàn thế giới. Các cuộc thi này được dựa trên một bộ tiêu chuẩn chung với hai điều:

1. Mục tiêu: “nhiều cuộc thi ở nhiều quốc gia hơn, nhiều người tham gia, nhiều niềm vui hơn và tất cả dựa trên sự công bằng, bình đẳng”. 
2. Lý tưởng: “tạo nên một sân chơi thân thiện, giúp đỡ lẫn nhau và có tinh thần thể thao mạnh mẽ”.

Ý tưởng thành lập Hiệp hội Rubik thế giới đã được nảy sinh sau sự thành công của Giải vô địch thế giới Rubik đầu tiên và được tổ chức tại Toronto một năm trước đó. Trong những năm qua, số lượng các cuộc thi đã tăng theo cấp số nhân: 12 cuộc thi tại 6 cuộc gia khác nhau (năm 2004), gần 700 cuộc thi tại hơn 70 quốc gia khác nhau (năm 2016) và hơn 1000 cuộc thi tại hơn 90 quốc gia khác nhau (năm 2019).

Năm 2017 là năm họ hướng đến mục tiêu trở thành một tổ chức phi lợi nhuận. Vào ngày 20/11/2017, tiểu bang California đã chính thức chấp nhận đăng ký này của Hiệp hội Rubik thế giới. Tính đến tháng 2/2019, đã có hơn 118.000 người từ khắp nơi trên thế giới tham gia vào các cuộc thi của WCA.

Thành viên hội đồng quản trị hiện tại

Từ trái qua phải: Ethan Price, Alberto Pérez de Rada Fiol, Bob Burton, Chris Wright.

Các bộ môn thi đấu

Hiện nay, Hiệp hội Rubik thế giới cho phép thi đấu 18 môn khác nhau. Các bộ môn này đều lưu giữ thông tin thí sinh và thời gian đạt được trong một hệ cơ sở dữ liệu khổng lồ, bao gồm: thời gian/ kết quả trung bình cho từng thí sinh trong mỗi môn thi đấu.

Dưới đây là những bộ môn thi đấu được tổ chức tại các cuộc thi của WCA:

• NxNxN - 2x2x2, 3x3x3, 4x4x4, 5x5x5, 6x6x6, 7x7x7.
• 3x3 đặc biệt - Chơi một tay (One-handed hay OH), Chơi bằng chân (With Feet hay WF), Bịt mắt (Blindfolded), Số bước ít nhất (Fewest Move hay FMC).
• Bịt mắt - 4x4x4, 5x5x5, giải bịt mắt 3x3x3 nhiều lần.
• Các môn biến thể khác - Square-1, Pyraminx, Rubik’s Clock, Megaminx, Skewb.

Cấu trúc nội bộ của WCA

Hiệp Hội Rubik thế giới - WCA có các cấp khác nhau, mỗi cấp có thẩm quyền đối với các khu vực nhất định trên toàn cầu. Cấu trúc nội bộ của WCA được phân cấp như sau:

• Thành viên hội đồng quản trị (Board member) - Đây là những thành viên chính của WCA. Họ có quyền lực lớn nhất và là đại diện trong các cuộc thi, chủ yếu đóng vai trò là người lãnh đạo tổ chức và quản lý sự cố, đảm bảo cuộc thi được điều phối hợp lý cũng như mục đích WCA đạt được.
• Thành viên cấp cao (Senior Delegates) - Đây là những đại diện chính cho cả Châu lục và khu vực trong lục địa. Họ có quyền hạn đại diện tiêu chuẩn và đảm bảo rằng nhóm đại diện khu vực của họ phối hợp đúng cách. 
• Thành viên thường (Delegates) - Họ là các đại diện khu vực và phải đảm bảo rằng, tất cả các cuộc thi được thực hiện đúng và được ủy quyền dựa trên các quy định mà WCA đã viết. Mỗi thành viên thường phải có mặt tại mỗi cuộc thi được coi là chính thức của WCA.
• Ứng cử viên (Candidate Delegates)  - Đây là những đại diện mới, trước tiên họ phải chứng minh cho WCA thấy rằng, họ có thể quản lý và hoàn thành nhiệm vụ đã giao phó để được chấp nhận là một thành viên thường.

Luật thi đấu WCA là gì?

Luật thi đấu WCA là một “bài sớ” về bộ quy tắc chung cho toàn bộ các giải đấu chính thức của họ. Nó luôn được cập nhật nhanh chóng và bất cứ ai có thể truy cập và tìm hiểu. Các quy định, đề xuất, hình phạt và giải thưởng đều được liệt kê chi tiết tại đây - quy định WCA. Nếu bạn cảm thấy quá dài dòng và chỉ cần nắm những ý quan trọng nhất, hãy đọc bài viết Luật thi đấu WCA - Tổng quan nhanh những quy định khi thi đấu Rubik do H2 Rubik biên soạn.